Verzorging en littekenmassage na een keizersnede
SAMENVATTING - In dit blog lees je hoe je je wond verzorgt en waaróm en hóé je het litteken van je keizersnede kan masseren voor optimaal herstel!
De eerste dagen van de wond
De eerste tijd heb je misschien een pleisters over je wond. Na een week mag deze eraf. De (onderhuidse)hechtingen lossen vanzelf op, wat een trekkend gevoel op je wond kan veroorzaken. Dit is positief, want het helpt het collageen dat gevormd wordt in de juiste richting aan te leggen. Een groot gebied van je huid kan nog steeds gevoelloos aanvoelen en je buik kan er nog behoorlijk gehavend zijn... Maar dit zal allemaal aanzienlijk verbeteren, zo niet volledig herstellen!
✅ Probeer vanaf het begin meteen al niet te stijf te bewegen, durf rustig wat boven je hoofd te reiken of je bovenlijf wat te draaien. Bouw dit geleidelijk op. Ga ook elke dag even helemaal platliggen, dit voorkomt dat je litteken te strak litteken wordt. Je wond is goed gehecht en knapt echt niet zomaar open. Overdrijf natuurlijk niet: de treksterkte van je wond is nog maar een paar procent in vergelijking met intacte huid. Maar als je te ver gaat, doet het heus wel zeer en word je automatisch teruggefloten… 😅
✅ Wanneer er geen vocht meer uit je wond komt, laat de pleister dan af, dan kan de wond wat aan de lucht drogen.
✅ Zolang de wond open is, smeer je geen (litteken)crème/gel of olie op de wond.
Kun je het herstel van je litteken ondersteunen met massage
In de bekkenfysiotherapiepraktijk vraag ik natuurlijk altijd naar het herstel van het litteken als vrouwen één of meerdere keizersneden hebben gehad. De meeste vrouwen hebben nooit iets bijzonders aan hun litteken hebben gedaan, en deze zien er vaak hartstikke mooi uit, en zij ervaren geen klachten. Het lijf heeft een geweldig zelf herstellend vermogen!
🩹 Een litteken is als een lichaamseigen pleister! 🩹
Toch is belangrijk om aandacht voor je litteken te hebben. Als je hier pas na enkele maanden iets aan wilt doen, kost het veel meer moeite om het weer mooi los te krijgen. Actief bewegen vanaf het begin van je herstel bevordert een sterker en soepeler litteken. Je litteken past zich namelijk aan jouw bewegingen aan, waardoor het sterker en flexibeler wordt in alle richtingen wanneer eraan wordt 'getrokken'; dit proces staat bekend als remodelleren. Het littekenweefsel blijft dit tot zeker een jaar na de keizersnede doen. Met beweging bedoel ik niet alleen het actief bewegen van je hele lichaam in verschillende posities, maar ook het bewegen van je huid zelf.
Alle voordelen van het losmaken van je huid en litteken:
✅ Je lokale pijndrempel verhoogt; je kunt dus meer hebben aan je litteken = minder pijn.
✅ Je vermindert de kans op een verkleefd huidlitteken; het voelt dus minder trekkerig = meer beweging van je romp mogelijk zonder dat je ‘geremd’ wordt.
✅ Minder hypergevoeligheid van de huid = minder snel een vervelend branderig gevoel houden als je weer strakke kleding wilt dragen.
✅ Doordat je minder pijn hebt, verbetert je beweegpatroon.
✅ Je raakt door het masseren weer vertrouwd met je buik.
Littekenmassage zelf doen
In het begin, maar ook nog later in het herstel kan het ‘naar’ blijven om aan je litteken te zitten; er zit een 'snee' in je buik, er steken nog hechtdraadjes uit, de huid is een tijdje gevoelloos. Dit is heel normaal!
Toch is het belangrijk om dat stukje buik 'weer van jou te maken'. Dit is een voorbeeld van hoe je zou kunnen starten:
🔸 De eerste weken: Leg je warme handen op je onderbuik en adem er naartoe.
🔸 De eerste weken: Zodra de wond helemaal dicht is kun je kort en rustig wat parfumvrije bodylotion of plantaardige oliën zoals jojobaolie of kokosolie inwrijven.
🔸 Vanaf op z'n vroegst 2 weken na de keizersnede: Bouw dan wat op door wat steviger te wrijven. Doe dit voor gebied vanaf je navel tot je schaambot en rustig rondom je litteken.
🔸 Vanaf 6 weken na de keizersnede: Ga dan specifieker aan de slag (zie de afbeelding).
1. Maak cirkelende bewegingen met 2 vingers rondom het litteken. 2. Zet je 2 wijsvingers naast het litteken en beweeg ze naar elkaar toe in halve cirkeltjes. 3. Hetzelfde als punt 2, maar dan wat steviger. 4. Probeer je litteken op te pakken tussen duim en wijsvinger/middelvinger en probeer ‘shaggies’ te draaien.
Het maakt eigenlijk niet eens uit wat je precies doet, als je je litteken maar probeert los te maken en te bewegen in alle richtingen, binnen je pijngrens. Je zult langzaam weer gaan wennen aan het contact maken met buik! Weet je niet zeker of je dit kunt starten of wil je hier hulp bij? Ga naar een geregistreerd bekkenfysiotherapeut.
Verklein de kans op verklevingen van je keizersnedelitteken. Met het Keizersnede Herstelprogramma van Bevallen&Door krijg je alle technieken om je herstel te optimaliseren. Leer meer over de juiste technieken in het online programma >>>>
Helpen littekencrèmes en -gels of pleisters
Smeren met een verzorgende crème is sowieso een goed idee. Hiermee houd je de huid soepel en beweeg je het litteken, en de werking is vooral dat het litteken niet uitdroogt. Wat je precies smeert is niet heel belangrijk. Zorg wel dat je een crème of olie gebruikt zonder irriterende ingrediënten.
Er is veel onderzoek gedaan naar speciale littekencrèmes, maar er licht bewijs dat deze werken. Het gebruik van siliconengel of siliconenpleisters geven wel wat betere resultaten omdat de siliconen je huid beschermt en zo heeft je litteken wat meer rust om te herstellen. Huidtherapeuten schrijven deze pleisters nog wel eens voor. Wil je hier meer over weten, neem dan contact op met een huidtherapeut!
Deze gel’s zijn sowieso kwalitatief goede gels: BAPSCARCARE siliconengel en Dermatix™.
❗️ Let op! Ondanks de oppervlakkige massage kan het gebeuren dat je litteken verkleefd raakt. Je kunt dit zelf onderzoeken door naar je litteken te voelen en te kijken. Wanneer je litteken wat naar binnen getrokken is, dik is en een beetje op de huid ligt, of wanneer je het strak vindt voelen, neem dan contact op met een gespecialiseerde fysiotherapeut/massagetherapeut.
Instructievideo voor littekenmassage na keizersnede
In Het Keizersnede Herstelprogramma van Bevallen&Door ga je i.c.m. met hersteltraining en mobiliteitsoefeningen aan de slag met het zelf losmasseren van je litteken. In de video leg ik je duidelijk uit hoe je dit zelf kunt doen en ook hoe je gebruik kunt maken van cups. Bekijk hier een overzicht van de programma-inhoud >>>>