Maak van je bekkenbodem weer een 'A-tje!'
Dit onderzoek heeft mijn ogen geopend, en die van mijn patiënten...
Hieronder enkele verhalen die ik dagelijks in de praktijk hoor:
Vrouw, 45 jaar:
”Mijn 2 bevallingen waren helemaal niet zwaar, ik heb kleine kindjes gekregen, hoefde niet lang te persen en heb niet 1 hechting gehad. Ik had nooit ergens last van en nu heb ik ineens urineverlies! Hoe kan dat?”
Vrouw, 55 jaar:
“Ik heb 2 keizersnedes gehad, ik heb toch helemaal geen bekkenbodemschade opgelopen? Hoe kan ik nu dan toch een verzakking hebben?”
Vergeleken met een vaginale bevalling heeft een keizersnede een ‘beschermend effect’ op urine-incontinentie, maar dit effect verdwijnt na je 50e levensjaar. Maar ook wanneer je vaginaal bevallen bent en geen zgn. risicofactoren hebt opgelopen tijdens de bevalling, kun je incontinent raken.
Hè??? Hoe kan dat? Ik vind dat The Lifespan Model hier een goed licht op werpt!
The Lifespan Model
Al rondstruinend in de database PubMed, waar alle medische literatuur staat, kwam ik een artikel van dr. John Delancey (2008) tegen over The Lifespan Model, of Het Levensduur Model.
Dit model, waar in huidige literatuur nog vaak naar verwezen wordt, worden factoren die van invloed zijn op bekkenbodemproblemen (zoals incontinentie en een verzakking) besproken.
De oorzaken van bekkenbodemproblemen zijn enorm complex; van aangeboren (genetische) oorzaken tot schade opgelopen tijdens de bevalling. En van bindweefselveroudering dat je oploopt in de loop der jaren tot leefstijl. Ook spelen mogelijke andere aandoeningen die je hebt, een rol bij het wel of niet ontwikkelen van bekkenbodemproblemen.
The Lifespan Model verklaart waarom je op je 35e geen bekkenbodemklachten hebt, maar deze 'ineens' kunt krijgen na de overgang. Je gaat het effect van natuurlijke veroudering terugzien. Maar vooral ook de invloed van schade opgelopen tijdens de bevalling en het 'natuurlijke' herstel van je bekkenbodem ná de bevalling. Je gaat lezen welke factoren van invloed zijn op dit 'natuurlijke herstel' zoals herstelbelemmerende factoren als het te vroeg hervatten van nog niet passende training en waarom het doen van bekkenbodemoefeningen kan dus voorkomen dat je verderop in je leven klachten gaat krijgen.
Dus een motivatie om direct na je bevalling gemotiveerd aan de slag te gaan met passende training! 💪🏻
Bovenstaande grafiek geeft je een overzicht, over hoe je bekkenbodemspierfunctie zich gemiddeld ‘gedraagt’ in de loop van je leven. Op de horizontale as staat de leeftijd, op de verticale as de bekkenbodemspierfunctie. Er staat ook een drempel weergegeven; wanneer de grafiek (dus de bekkenbodemspierfunctie) ónder deze lijn komt, ontstaan er klachten: urineverlies, windjes of ontlastingsverlies en/of een verzakking.
Bekijk de video of lees verder in deze blog.
Phase I in The Lifespan Model for Pelvic Floor Disorders: Predisposing Factors
In je late tienerjaren ontwikkelt je bekkenbodem zich (net zoals de rest van je lijf) tot een volledige ontwikkelde bekkenbodem. Deze ontwikkeling is bij iedereen anders en is afhankelijk van genetische aanleg, voeding enz.
Iemand die een excellente bekkenbodem ontwikkeld in deze fase, krijgt wellicht nooit te maken met bekkenbodemproblemen. Zoals 'grafiek A'; bij haar kruist haar grafiek niet door de drempel van haar klachten. Deze mevrouw heeft ook op haar 80e géén bekkenbodemproblemen.
Maar een vrouw die een minder goede bekkenbodemspierfunctie is bedeeld, kan alleen al op basis hiervan, zelfs als ze nooit bevalt, klachten gaan ontwikkelen (bv. 'grafiek B' en 'grafiek C').
Phase II in The Lifespan Model for Pelvic Floor Disorders: Inciting Factors
In de volgende afbeelding zie op 25-jarige leeftijd een del in de grafiek; de bekkenbodemspierfunctie is hier tijdelijk behoorlijk verminderd. Dit is het gevolg van een zwangerschap en/of bevalling. Wat een tijdelijke invloed op de functie van de bekkenbodem!
'Grafiek B': deze grafiek laat een sub-optimaal herstel na de bevalling zien. Je ziet hier heel duidelijk dat je direct na je bevalling geen klachten hoeft te ervaren; zij blijft tot haar 55e levensjaar boven de drempel van klachten. Maar, dit suboptimale herstel zorgt er wel voor dat zij in de loop van haar leven (na de overgang in dit geval) wél klachten ervaart.
'Grafiek C': deze grafiek is het meest dramatisch; de bevalling van deze vrouw heeft een enorme negatieve impact gehad op haar bekkenbodem: deze belandt onder de drempel; er zijn direct na de bevalling klachten en ze herstelt niet meer. Deze vrouw heeft tijdens de bevalling waarschijnlijk flinke schade opgelopen die niet meer hersteld kan worden (permanente zenuwschade, een afgescheurde bekkenbodemspier, gescheurd bindweefsel).
Invloed van meerdere bevallingen op jouw bekkenbodem
Deze grafiek laat de gevolgen van een 2e bevalling zien. De 2e bevalling zorgt ervoor dat de totale bekkenbodemspierfunctie nog minder op 'de oude lijn' is teruggekomen en zij komt eerder in haar leven onder de drempel (= dus klachten) uit.
Wat zorgde er voor een sterke dip in jouw grafiek?
Wat van flinke impact is op de bekkenbodemspierfunctie is bijvoorbeeld afhankelijk van hoe de persfase van je bevalling is verlopen: duurde de persfase langer dan een uur? Heb je een kind gekregen zwaarder dan 8 pond? Is er een tangverlossing geweest? Dan 'dipt' je grafiek behoorlijk dieper dan na een vlotte droombevalling van een kindje met een lager geboortegewicht...
John Delancy: "Er zijn trouwens ook vrouwen die wél meerdere en grote baby’s krijgen, die helemaal klachtenvrij blijven de rest van hun leven. Dit zegt, dat we eigenlijk maar heel weinig weten hoe het herstelproces na een bevalling verloopt".
Jij hebt invloed hoe jij het beste uit deze dip komt
Je kunt niet meer veranderen hoe jouw bekkenbodem vroeger ontwikkeld is, zo is de ene vrouw nou eenmaal gespierder gebouwd van nature dan de ander. Op het verloop van je bevalling, heb je ook geen invloed meer.
Maar jij hebt wél invloed op wat jij doet tijdens het herstel na de bevalling, en de tijd daarna!
Wat doe jij de eerste 9-12 maanden na je bevalling?
- = Herstelbelemmerende activiteiten: Trek jij 6 weken na je bevalling, terwijl je lichaam en bekkenbodem hier nog niet klaar voor zijn, je hardloopschoenen weer aan? Grote kans dat je bekkenbodem dit niet aankan en hiermee geef je je bekkenbodem niet de kans om goed te herstellen.
+/- = Niks doen : je kunt tijdens de de 1e 9 maanden na de bevalling herstel natuurlijk helemaal niks doen, behalve natuurlijk voor je kindje zorgen! Voordeel: je doet ook niets wat je bekkenbodem niet helpt...
+ = Herstelbevorderende activiteiten: Maar start je in deze periode met oefeningen voor jouw bekkenbodem? Yes! Deze zorgen ervoor dat jouw bekkenbodem sterker wordt, letterlijk dikker en hoger in jouw bekken komt te liggen. Het ondersteunt je organen beter en zorgt voor een verbeterde afsluiting van je plasbuis en anus. Wie wil dat nou niet ;-) Het doen van oefeningen, trekt jouw bekkenbodem letterlijk hoger uit deze dip! Hopelijk kom je hiermee weer zo dicht bij jou oude 'originele' spierfunctie.
Je ziet dus dat een goed hertel na de bevalling kan voorkomen dat je later in je leven klachten ontwikkelt.
🎯 Wil jij doelgericht aan de slag met jouw bekkenbodem?
Zowel in de eerste periode na de bevalling is het starten met oefeningen een heel puik plan, maar ook jaren na je bevalling kun je van je 'B-tje' weer een 'A-tje' maken!
Loop je nu tegen problemen aan? Kijk dan eens naar Het Bekkenbodem Herstelprogramma. Het is een zeer compleet online herstelprogramma voor vrouwen met urineverlies, een verzakking en moeite met het ophouden van windjes. Ook voor als je al wat langer geleden bevallen bent!
"Ik krijg urineverlies van het hardlopen, ik stop er maar weer mee..."
Deze opmerking en deze hoor ik zo vaak: "Het hardlopen heeft ervoor gezorgd dat ik urineverlies heb!"
Interessant! Is hardlopen dan zo slecht voor je bekkenbodem dat je hier urineverlies van krijgt? Kijk eens mee naar deze grafiek.
Jij bepaalt namelijk zelf jouw symptoomdrempel; hoe actiever jij bent, hoe hoger jouw drempel van klachten ligt in de grafiek.
Voorbeeld: Hardlopen geeft bv. sneller urineverlies dan wandelen. In de thuiszorg werken provoceert het gevoel van verzakking meestal sneller dan een kantoorbaan. Wanneer jij zwaardere taken uitvoert, kom je je 'beperking' sneller tegen, maar het betekent niet omdat, of dóórdat jij hardloopt jouw bekkenbodemfunctie slechter is dan die van jou vriendin, die wandelt zónder urineverlies. Wellicht ervaart zij dit ook als je haar laat hardlopen...
👯♀️ Nog een voorbeeld van een eeneiige tweeling (ervan uitgaande dat de bekkenbodem helemaal gelijk ontwikkeld is, en beide hebben geen kinderen gekregen). Tweelingzus 1 heeft urineverlies tijdens haar werk als aerobic instructrice. Zij vraagt door haar werk dus meer van haar bekkenbodem. Tweelingzus 2 heeft een veel inactievere levensstijl en heeft geen urineverlies. De symptoomdrempel voor tweelingzus 1 ligt dus hoger, zij heeft urineverlies, maar haar bekkenbodemspierfunctie hoeft helemaal niet slechter te zijn.
Phase III in The Lifespan Model for Pelvic Floor Disorders: Intervening Factors
The Lifespan Model geeft ook inzicht in wat er verderop in het leven van invloed is op je bekkenbodemspierfunctie.
Maar 'grafiek B' laat een versnelde achteruitgang zien. De bekkenbodemspierfunctie gaat namelijk veel sneller achteruit bij vrouwen die elke dag ontzettend hard persen op het toilet vanwege verstopping. Je ziet ook een versnelde achteruitgang bij vrouwen met diabetes of een longziekte (veel hoesten).
De 'reserves' van de bekkenbodem die eerder in het leven aanwezig waren, zijn verbruikt: er zijn klachten...
Conclusie
Er zijn dus 3 oorzaken die meespelen of je klachten hebt of gaat ontwikkelen:
- Hoe is jouw bekkenbodem ontwikkeld?
- Was jij een ‘A-tje’, ‘B-tje’ of een ‘C-tje’?
- Hoeveel invloed heeft de zwangerschap en bevalling op jouw bekkenbodem gehad?
- Hoeveel schade heb jij opgelopen tijdens je zwangerschap en/of met je bevalling? Oftewel: hoe diep is 'de del' in jouw grafiek?
- En hoe goed is je bekkenbodem hiervan weer hersteld? Oftewel: is jouw grafiek weer opgekropen tot jouw originele grafiek van voor je zwangerschap?
- Hoe erg gaat veroudering grip krijgen op jouw bekkenbodem?
- Hoe snel daalt jouw grafiek de komende jaren?
➡️ Hoe jouw 'grafiek' ervoor staat, merk je pas wanneer je klachten krijgt; je bent dan met jouw grafiek onder jouw symptoomdrempel beland.
➡️ Je hebt geen invloed op hoe jouw bekkenbodem vroeger ontwikkeld is, niet meer op het verloop van je bevalling, en deels niet op hoe jouw veroudering grip gaat krijgen op jouw bekkenbodem. Wél op jouw levensstijl (zorg voor een gezond gewicht en pers niet overmatig op het toilet) en op hoe goed jij jouw bekkenbodem traint na de bevalling.
Als jij een actieve levensstijl wilt zonder bekkenbodemproblemen, nu maar ook in de toekomst (en dit is heeeeel gezond voor je lijf én geest!) zul je je bekkenbodem dus moeten optrainen tot het maximaal haalbare.
“Jij kunt 6 maanden na jouw bevalling, boven jouw symptoomdrempel zitten; jij hebt dan geen klachten. Maar dit betekent niet dat jij 6 maanden na jouw bevalling al weer volledig hersteld bent, en weer op jouw oude 'A-niveau' originele grafiek zit, zorg dat je deze hersteltijd dus verstandig benut!"
Duidelijk? Oefenen dus! 😄
⬇️
✨ Wil jij serieus met je bekkenbodem aan de slag gaan? ✨
Voor training en het oplossen of verminderen van je klachten is het nooit te laat!
In zowel Het Volledige Herstelprogramma als Het Bekkenbodem Herstelprogramma vind je de complete bekkenbodemtraining.