“Ik voel een gat tussen mijn buikspieren!” Drieluik over de diastase - Deel 1️⃣
👉 "Ik voel een gat tussen mijn buikspieren na de bevalling!"
👉 "Het voelt na mijn bevalling nog steeds zo week tussen mijn buikspieren..."
Herkenbaar? Grote kans dat dit een diastase na de bevalling is: de verbinding (linea alba) tussen je rechte buikspieren is opgerekt door zwangerschapshormonen en de groei van je buik.
Veel vrouwen voelen na de bevalling een week gleufje tussen hun buikspieren. Soms zie je bij het aanspannen een bolling in het midden van de buik. Op zichzelf is dat niet erg, maar het kan wél klachten geven zoals:
- een opgezette of ‘zwanger-ogende’ buik
- pijn rond de navel
- lage rugklachten
- obstipatie
In deze blog leg ik je uit wat een diastase precies is, hoe het ontstaat en waarom herstel belangrijk is. Ook ontdek je het verschil tussen een functionele en een niet-functionele diastase, en wat dit voor jouw herstel betekent.
Wat is een diastase?
Je rechte buikspieren – de ‘sixpackspieren’ – worden in het midden bij elkaar gehouden door een bindweefselplaat: de linea alba. Die loopt van je borstbeen tot je schaambeen. Normaal is die verbinding 7 tot 20 mm breed.
Tijdens en na je zwangerschap kan de linea alba uitrekken. Als de ruimte groter wordt dan een bepaalde 'norm', spreken we van een diastase. Dit kan over de hele lengte gebeuren, of alleen op bepaalde plekken.
Bij een diastase voelt de peesplaat vaak week en zie je dat je buik een beetje opbolt of een ‘tuutje’ maakt wanneer je je buikspieren aanspant (bijvoorbeeld als je uit bed komt).
Hoe weet je of je een diastase hebt
Tijdens het aanspannen van je rechte buikspieren, bijvoorbeeld bij het overeind komen vanuit bed, zie je een bolling of een 'tuutje' ontstaan in het midden van je buik. En wanneer je tussen je rechte buikspieren voelt (in je linea alba), voelt dit vaak week aan. Het kan best even naar zijn om daaraan te voelen!
Wat je letterlijk ziet en voelt gebeuren is dat jouw buikinhoud in de nog weke ruimte tussen jouw rechte buikspieren wat naar buiten puilt. Dit is een beetje lelijk omschreven zo, maar dat is wat er gebeurt.
Belangrijk om te weten: bij een diastase is er dus meer ruimte en ook meer diepte te voelen tussen je rechte buikspieren.
"Bindweefsel is het weefsel dat ín en als een soort vlies óm alle spieren (maar ook organen, botten, zenuwen en gewrichten) in je lichaam zit. Dit bindweefsel zorgt ervoor dat je spieren veerkrachtig en sterk zijn. Ook zorgt dit bindweefsel voor krachtoverdracht."
Hoe ontstaat een diastase?
Hormonale veranderingen
- Door zwangerschapshormonen zoals relaxine verweekt je bindweefsel. De linea alba rekt daardoor makkelijker op – een beetje zoals kauwgom die uit elkaar getrokken wordt. Maar hierdoor verlaagt ook de de spanning in al je buikspieren.
- Door de groei van je baarmoeder ontstaat er natuurlijk rek op je (rechte) buikspieren, vooral na de 6e maand. En zoals je net las zorgen hormonale veranderingen ervoor dat de linea alba dus gemakkelijker meerekt met de groei, heel functioneel dus!
- Echter, de groei van je baarmoeder met inhoud duwt ook je middenrif een beetje omhoog. Dit merk jij aan kortademigheid tijdens de zwangerschap 😅 Maar door die druk verandert ook de hoek van je ribbenboog; deze wordt tijdens de zwangerschap wijder. En misschien kun je je voorstellen dat wanneer dit na de bevalling niet weer terugkomt in de ‘normale hoek’ van 90° deze ribben je rechte buikspieren, en dus je linea alba een beetje naar buiten blijven trekken. En dit kan van invloed zijn op het ontstaan en dus ook blíj́ven bestaan van een diastase een tijdje na je bevalling!
Overige oorzaken
- Wist je dat niet alleen zwangerschap een diastase kan veroorzaken? Ook fors overgewicht of vaak en veel buikdruk maken (bijvoorbeeld zware krachttraining doen met een inadequate techniek, een blaasinstrument bespelen of veel hoesten bij een longaandoening), kunnen leiden tot een diastase.Vanuit de romp wordt dan de druk in de buik vooral op de buikwand en bekkenbodem naar buiten geduwd.
- Tot slot bestaan er uiteraard ook gewoon verschillen tussen mensen in anatomie en wordt de één eenvoudigweg met meer ruimte tussen de buikspieren geboren dan de ander.
Hoe vaak komt een diastase voor?
🤰 Wees gerust, een diastase is een heel natuurlijk verschijnsel; je kindje moet kunnen groeien! 100% van de zwangere vrouwen heeft bij 35 weken zwangerschap een diastase.
⚠️ Maar... 45% van de vrouwen heeft dit 6 maanden na de bevalling nog en na 1 jaar nog steeds 30%!
Het is nog niet geheel duidelijk welke vrouwen groter risico lopen op het krijgen van een diastase. Dus bijvoorbeeld een hele grote buik tijdens de zwangerschap, een hoog BMI, een keizersnede of zelfs hypermobiel zijn, betekenen niet automatisch dat je lang last blijft houden van een diastase...
Het enige wat bekend is, is dat vrouwen die tijdens de zwangerschap zwaar tillen (en ik voeg hier graag aan toe: met een verkeerde techniek) een grotere kans hebben om een diastase te ontwikkelen. Maar denk hierbij ook aan het blijven doen van heftige krachttraining met een inadequate techniek.
✅ Wat we wél weten is dat juiste training het herstel van een diastase kan ondersteunen!
Hoe ziet een diastase eruit?
Hieronder zie je 2 voorbeelden van een diastase. Je ziet bij beide vrouwen dat de hele buikwand bij het uitvoeren van de crunchbeweging opbolt en er een 'tuut' op de buik ontstaat en wanneer je hierin voelt, voel je nog geen stevige linea alba. Dit is een diastase.
Voorbeeld 1: Deze moeder is vijf weken geleden is bevallen (dit wordt vijf weken 'postpartum' genoemd), van haar derde kindje. Ze heeft na beide zwangerschappen nooit bewust aandacht gehad voor het herstel van haar buikwand. Ze had in haar zwangerschappen bekken- en lage rugklachten, deze bleven bestaan na de bevallingen. En ze vond dat ze een 'rare tuut' op haar baar had...
Voorbeeld 2: Deze moeder is ook vijf weken postpartum. Zij was ontzettend fit en sportief voor en tijdens haar zwangerschap. Ze heeft haar kindje ruim overtijd gedragen en had een vrij grote buik aan het einde van haar zwangerschap. Ze is bevallen middels een keizersnede. Na haar bevalling ervaarde ze erg weinig controle en kracht in haar romp en zag ze een tuut op haar buik die erg week voelde.
✅ Beide jonge moeders bevinden zich helemaal aan het begin van hun (natuurlijke) herstelperiode en kunnen door de juiste training dit natuurlijke herstel optimaal gaan ondersteunen!
Is een diastase erg?
Een diastase op zichzelf is niet erg, maar de klachten van een diastase kunnen wel erg vervelend zijn...
- Een opgezette ‘zwanger-ogende’ buik, het is echt niet leuk om gefeliciteerd te worden met een zwangerschap waarvan je al bevallen bent... 6 maanden geleden... 😓
- Pijn rond de navel en/of een navelbreuk
- Dit kan mogelijk lage rug-, bekken- en bekkenbodemklachten geven
- Obstipatie
- Problemen met helemaal doorademen
Een 'functionele' vs. een 'niet-functionele' diastase
Vaak wordt nog aangenomen er sprake is van een diastase bij >2 cm ruimte tussen je rechte buikspieren. Maar ff! Dan heeft deze bodybuilder ook een diastase! 🧐
Maar denk je dat deze man daar klachten van heeft? Nee, want zijn linea alba kan dan wel verwijd zijn, maar deze is bikkelhard en mooi op spanning, hier puilt niks uit.... Dit wordt dan ook een functionele diastase genoemd. Hij kan hier topsport mee bedrijven. En dat is dus het verschil met een diastase waar (nog) geen spanning op te voelen is (= niet-functionele diastase).
Volgende stap: zelf checken of je een diastase hebt
Een diastase is dus heel normaal na de bevalling – maar klachten hóeven er niet bij te horen. Met de juiste oefeningen voor je core, buikspieren en bekkenbodem kun je veel verbeteren.
In de volgende blog laat ik je in een video zien hoe je zelf checkt of je een diastase hebt, en wat je eerste stappen in herstel zijn: 📚 BLOG: "Heb ik een diastase?" Check of je zelf een diastase hebt 🎬 Drieluik over de diastase - Deel 2️⃣ >>>
